کشک یکی از مواد غذایی است که از شیر حیوانات به دست می آید و نحوه نگه داری آن بسیار مهم است زیرا یکی از فرآورده های لبنی به حساب می آید. کشک با حجم کم خود، یک ماده غذایی معجزه آساست که در بردارنده تمامی خواص شیر و حاوی کلسیم، چربی، نمک، پروتئین و نیاسین (ویتامین B3) است.
در این میان نگهداری کشک کار بسیار سختی است اینکه از این ماده ی غذایی چگونه نگه داری کنیم تا کپک نزند و به مدت طولانی قابل استفاده باشد بسیار مهم است. همچنین باید دانست که این ماده ی غذایی را باید چگونه و په قدر مصرف کرد تا برای بدن مضرات زیادی نداشته باشد.
نحوه نگه داری از کشک
تمام فرآوردههای لبنی به جز آن هایی که استریل هستند یا به شکل پودر عرضه میشوند، را باید در یخچال بین دمای ۷-۴ درجه سانتیگراد نگه داشت زیرا حاوی مقداری آب هستند و فسادپذیریشان بالاست. می توان گفت که میکروبها درون یخچالها، پس از خارج شدن از آنها، رشد میکنند که باعث تغییر مزه و طعم کشک و حتی کپک زدن آن میشود. بنابراین نحوه نگه داری کشک بسیار مهم است.
همچنین، در مورد کشک های خشک این تردید وجود دارد که آنچه به دستمان میرسد، کشک واقعی نباشد و مخلوطی از نمک و آرد باشد. کشک مایع نیز گرچه نمک کمتری دارد ،اما چون در بستهبندیهای بیهوازی عرضه میشود، همیشه باید به تاریخ مصرف آنها توجه داشت و از نظر آلودگیهای میکروبی آن را بررسی کرد.
مسئله ی دیگر در مورد کشک مایع است که باعث میشود بگوییم روی آن به عنوان منبع کلسیم حساب باز نکنید، چربی های بالای آن است زیرا از ماستهای پرچرب تهیه میشود و این چربی ها برای افرادی که چاق هستند یا مشکل چربیخون دارند، اصلا مناسب نیستند. رقیق یا غلیظ بودن کشکهای صنعتی بر کیفیت آنها تأثیری ندارد و انتخاب آنها به سلیقه شما بستگی دارد.
کشک را چگونه تهیه و تولید می کنند؟
کشک ها به صورت نرم و خشک دسته بندی می شوند و تنوع و مزه های مختلفی دارند. ماده اصلی آن شیر بز، میش، گاو و یا مخلوطی از آن هاست. این خوراکی ایرانی در مناطق مختلف کشور و به وسیله عشایر که به صورت محلی و سنتی و یا به صورت صنعتی تهیه می شود.
در هر دو حالت پایه و اساس آن این گونه است که از شیر تخمیر شده یا همان دوغ یا ماست چربی را می گیرند و می جوشانند تا غلیظ شود و در نهایت بسته به نوع فرآورده ای که می خواهند به دست آورند ممکن است آن را خشک کنند. این پایه و اساس تهیه کشک است.
از آنجایی که ماده اولیه کشک از شیر است و خود شیر یکی از مکانهای آماده جهت رشد میکروبهاست، بهتر است آن را در یخچال نگهداری کرده و یا از کشک خشک استفاده کنید که مدت نگهداری آن بیشتر است. اما دلایلی که ممکن است کشک خراب شود:
1- تمیز نبودن ظروف مورد استفاده
2- خوب جوشانده نشدن
3- استفاده از دستگاه های آهنی و غیر استیل
4- نگه داشتن در مکان مرطوب قبل از خشک شدن
شما به راحتی می توانید از روی رنگ کشک، به دلایل بالا پی ببرید. اگر رنگ کشک قرمز شده باشد، به این دلیل است که از ظروف آهنی استفاده شده است. اگر رنگ آن سبز باشد، دلیل آن رطوبت زیاد و مجاورت در هوای گرم است. همه این موارد باعث می شود که کشک، چندین کپک متفاوت داشته باشد.
کشک نرم و سایر کشک ها نیز مانند هر ماده غذایی دیگری دارای کیفیت های گوناگون است. کشک خوب و خالص باید ویژگی های مهم زیر را داشته باشد :
به طور کلی، کشک باید پاستوریزه و دارای بستهبندی بهداشتی باشد اما برخی سوپرمارکتها به این بهانه که فسادپذیری کشک مانند شیر و ماست نیست، آن را خارج از یخچال نگهداری میکنند. این کار نادرست میتواند باعث فساد کشک شود.